Vijftien moderne ontwerpen krijgen beschermde status
In Gelderland zijn er vijftien gebouwen voorgedragen voor de status van rijksmonument, ondanks dat veel mensen ze als foeilelijk beschouwen. Deze keuze van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) betreft constructies die na 1965 zijn ontworpen, en het roept uiteenlopende reacties op onder de lokale bevolking.
Onder de voorgedragen gebouwen bevinden zich enkele opvallende voorbeelden in de regio, waaronder het stadhuis van een nabijgelegen stad en een aantal bijzondere scholen en winkelcentra. De architectuur van deze naoorlogse gebouwen weerspiegelt de tijdsgeest en de ontwikkeling van onze steden in de tweede helft van de twintigste eeuw.
De bekendmaking van deze lijst heeft geleid tot verhitte discussies binnen de Gelderlandse gemeenschappen. Voorstanders van de monumentale status benadrukken het belang van het behoud van architectonisch erfgoed. Ze wijzen erop dat deze gebouwen niet alleen een historisch waarde vertegenwoordigen, maar ook een stukje identiteit van de regio zijn. Tegenstanders vinden echter dat sommige ontwerpen zo lelijk zijn dat ze geen plek verdienen in de canon van ons cultureel erfgoed.
De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed heeft bij de selectie van de gebouwen niet alleen gekeken naar esthetiek, maar ook naar de historische betekenis en de architectonische waarde. Hiermee beoogt men een breder begrip van cultuurhistorie, waarin ook minder traditionele of gewaardeerde stijlen een plek krijgen.
De voorgedragen gebouwen in Gelderland zijn onder andere:
- Het stadhuis van Apeldoorn
- Het station van Arnhem
- Een aantal onderwijsinstellingen in Nijmegen
- Winkelcentra in Ede en Wageningen
De discussie over deze gebouwen is niet alleen een kwestie van esthetiek, maar raakt ook aan bredere thema’s zoals cultureel erfgoed en hoe we ons verleden waarderen. Wat de uitkomst van deze discussie ook zal zijn, het is duidelijk dat de architectuur uit het recente verleden een belangrijk onderdeel vormt van de geschiedenis van Gelderland.
De definitieve beslissing over welke gebouwen daadwerkelijk rijksmonument worden, zal later dit jaar bekendgemaakt worden. In de tussentijd blijven inwoners en architectuurliefhebbers in Gelderland zich uitspreken over hun mening over deze controversiële selectie.
